چه تفاوتی بین تصاویر پیکسل (raster) و وکتور (vector) وجود دارد؟

در این مقاله با ما همراه باشید تا تفاوت بین تصاویر پیکسل و وکتور، تعریفی از این دو، مزایا و معایب و موارد استفاده از تصاویر پیکسلی و وکتوری را با هم مقایسه کنیم.احتمالا شما هم تا حالا با تصاویری برخورد کردید که وقتی آن را بزرگتر می‌کنید رزولوشن خود را از دست می‌دهد ولی بعضی از تصاویر را هر چه بزرگتر می‌کنید هیچ تفاوتی در رزولوشن تصویر ایجاد نمی‌شود. در واقع این تصاویر پیکسلی (raster) و vector هستند. پیکسل و وکتور کوچکترین جزء تصویر هستند.

تصاویر پیکسلی (Raster)

تعریف تصویر پیکسلی

در ابتدا تعریفی از تصویر پیکسلی را ارائه کنیم تا بیشتر با مفهوم این تصاویر آشنا شویم.  پیکسل یا زیرپیکسل(subpixels) مربع‌های کوچکی هستند که از ترکیب رنگ‌های سبز،‌ قرمز و آبی ساخته شده‌اند.

برای اینکه پیکسل بیشتر در ذهن ما باقی بماند آن را به یک موزاییک تشبیه می‌کنیم که وقتی از نزدیک نگاه کنیم در واقع یک سری مربع هستند ولی وقتی از دور نگاه کنیم شکل یک تصویر را می‌بینیم.

تعداد پیکسل‌های هر تصویر به سایز تصویر در فتوشاپ و همچنین به استفاده از ابزار brush بستگی دارد. وقتی که عکاسی یا فیلمبرداری می‌کنیم لنز دوربین، نور منعکس شده را به پیکسل‌های ریز تبدیل می‌کند که یک تصویر دیجیتالی واقعی را به ما تحویل می‌دهد.

از آنجایی که هر پیکسل به فضای خاصی اختصاص دارد تصاویر پیکسلی به رزولوشن وابسته‌اند.

مزایا و معایب تصاویر پیکسلی

مزایا:

مزیت اول اینکه وقتی می‌خواهیم ظرافت رنگ‌ها و سایه‌ها را نشان دهیم؛ استفاده از تصاویر پیکسلی مناسب است. برای مثال:

زمانی‌که عکس یا نقاشی را در نرم‌افزار ایلاستریتور ویرایش می‌کنیم.

مزیت دوم این است که: می‌توانیم هر پیکسلی را که خواستیم بزرگ کنیم و ویرایش بهتری را روی آن انجام دهیم.

مزیت سوم اینکه: تعدادی از افکت‌های پیشرفته Texture روی تصاویر پیکسلی بهتر کار می‌کنند.

معایب: 

یکی از معایب تصویر پیکسلی این است که: تعداد زیادی از پیکسل‌ها، جزئیات رنگ‌ها و قسمت‌های خاصی از تصاویر، به سختی با Masking پیچیده قابل جدا شدن هستند.

محدودیت دیگری که دارد این است که: سایز فایل‌های پیکسلی، بیشتر از فایل‌های وکتوری است.

و ایراد دیگری که به این تصاویر وارد است: اینکه تصاویر پیکسلی محدودیت مقیاسی دارند. برای مثال: مقیاس بزرگ برای چاپ بیلبورد؛ نیاز به فایل‌های خیلی بزرگ با تراکم پیکسل زیاد دارد.

آخرین ایرادی که به این فایل‌ها وارد است: اینکه باید اندازه تصویر از قبل مشخص شود. که در صورت ایجاد تغییری غیرمنتظره در پروژه، تطبیق دادن آن فوق‌العاده دشوار است.

چه زمانی از تصویر پیکسلی استفاده کنیم؟

پیکسل به عنوان فرمت پیش‌فرض برای عکس،‌ فیلم و رسانه‌های آنلاین است. وقتی صحبت از ایلاستریتور است؛ پیکسل به دلیل میزان جزئیات، فرمت بهتری برای عکاسی و عکس‌های، با مقیاس بزرگ است. به عبارت دیگر پیکسل برای لوگو و عکس‌های که نیاز به چاپ و رزولوشن بالا دارند؛ مناسب نیست.

از تصاویر پیکسلی بهتر است در موارد زیر استفاده شود:

• در نرم‌افزار فتوشاپ
• در نرم افزار ایلاستریتور
• هر تصویری که در عکاسی استفاده می‌شود
• کارت‌پستال
• طراحی وب‌سایت
• اپلیکیشن‌های موبایل
• آیکون‌های عکاسی
• بنرهای تبلیغاتی
• عکس‌های رسانه‌های اجتماعی
• هر طرح دیگری که برای استفاده الکترونیکی به‌کار می‌رود

نرم‌افزارها و فایل‌های تصویر پیکسل

فرمت فایل‌های پیکسلی:

• JPG
• GIF
• PNG
• TIFF
• RAW
• PSD

 نرم‌افزارهای مورد نیاز برای پیکسل:

• Photoshop
• After Effects
• Procreate
• Corel Paint-Photo
• GIMP

تصاویر وکتوری (Vector)

تعریف تصویر وکتوری

تصویر وکتوری به تصاویر دیجیتال گرافیکی گفته می‌شود که از محاسبات ریاضی به‌دست می‌آید. وکتورها در اصل اشکال هندسی هستند که کشیده می‌شوند.

سه اصل در تصاویر وکتوری وجود دارد:

• نقطه‌ها
• Polylines
• Polygons

نقطه‌ها در فایل نهایی گرافیکی قابل مشاهده هستند، ولی می‌توانیم داخل نرم‌افزار آن‌ها را ویرایش و تغییر دهیم.

Polylines یا مسیرها؛ نقطه‌ها را بهم متصل می‌کنند و می‌توانیم رنگ، stroke weight و stroke profiles را با آن‌ها تعیین کنیم.

وقتی همه مسیرها بسته می‌شوند Polygons تشکیل می‌شود (همه نقطه‌ها با مسیری بهم وصل می‌شوند).

به طور کلی یک تصویر وکتوری همه این سه اصل را به صورت یکجا شامل می‌شود و گرافیکی قابل قبول را ارائه می‌دهد.

مزایا و معایب تصاویر وکتوری

اولین مزیت تصویر وکتوری این است که: آن را می‌توان به هر اندازه و بدون تغییر کیفیت؛ مقیاس بندی کرد.

مزیت دوم این تصاویر این است که: اجزای ریاضی در ساختار وکتور به ما این اجازه را می‌دهد که خطوط تمیز و منحنی‌های کاملی را ایجاد کنیم که وکتور ایده‌آل برای ایجاد تقارن و طراحی تمییز را ارائه دهیم.

و سومین مزیت این‌که: وکتورها فایل‌های کوچکتری نسبت به پیکسل‌ها دارند.

معایب:

اولین ایراد این تصاویر این است که: وکتورها رنگ gradients, بافت‌ها یا سایه‌های پیچیده را نشان نمی‌دهند.

ایراد دوم این تصاویر: وکتورها خطوط دقیق ریاضی را در الویت قرار می‌دهند که این تکرار کار را پیچیده و سخت می‌کند.

چه زمانی از تصویر وکتوری استفاده کنیم؟

به یاد داشته باشیم که گرافیک های وکتوری چون رزولوشن بالای دارند؛ برای چاپ مناسب‌ هستند. مثلا طراحی لوگو. وکتورها همچنین برای طراحی‌های متحرک نیز مفید هستند. وکتورها اگرچه از نظر سبکی محدودند ولی برای تصویرسازی مناسب‌اند. آن‌ها دقت بالای هندسی دارند؛ و به دلیل اینکه تصاویر وکتور به راحتی تبدیل به Raster می‌شوند، اگر موقعیت (مشتری) اجازه دهد؛ هیچ دلیلی برای استفاده نکردن از وکتور وجود ندارد.

موقعیت‌های که بهتر است از تصاویر وکتوری استفاده کنیم:

• طراحی لوگو
• تصویرسازی
• بسته‌بندی
• بروشور
• پوستر
• تیشرت
• علائم یا نمادها
• یا هر چیزی که قصد چاپ آن را دارید.

نرم‌افزارها و فایل‌های تصاویر وکتوری

فرمت فایل‌های وکتوری:

• PDF
• EPS
• AI
• SVG

نرم‌افزارهای مورد نیاز برای وکتور:  

• Illustrator
• Affinity
• CorelDRAW
• Inkscape

آیا استفاده از وکتور و پیکسل(Raster) هم‌زمان در یک تصویر امکان‌پذیر است؟

از لحاظ فنی این امکان وجود دارد که وکتور و پیکسل را هم‌زمان در یک تصویر استفاده کنیم. ولی اینکه آیا ایده خوبی است یا نه، این بستگی به پروژه‌ای که روی آن کار می‌کنیم دارد. استفاده از طراحی وکتور در پیکسل قابل انجام است زیرا می‌توان از تصویر به فرمت پیکسل، به‌راحتی خروجی گرفت.

در فتوشاپ چگونه تصویر وکتور را به پیکسل (Raster) تبدیل کنیم؟

در فتوشاپ به‌راحتی می‌توانیم تصویر را از وکتور به پیکسل تبدیل کنیم. به این صورت که قبل از شروع،‌ چک کنیم که تصویر وکتور ما به اندازه کافی بزرگ باشد و رزولوشن بالایی داشته باشد زیرا بعد از تبدیل، مجددا قادر به ویرایش آن نخواهیم بود.

راه‌های تبدیل گرافیک وکتور به پیکسل (Raster) در فتوشاپ:

• فایل وکتور را در فتوشاپ باز می‌کنیم. به صورت اتوماتیک از ما خواسته می‌شود که تصویر را rasterize کنید. فقط روی گزینه Ok کلیک می‌کنیم.
• برای ایجاد گرافیک‌های وکتور در فتوشاپ: گزینه  Layer > Rasterize > Layer را انتخاب می‌کنیم.
• خروجی گرفتن کامل از یک فایل: File > Export > Export As  و فرمت raster را انتخاب می‌کنیم. مکان ذخیره را انتخاب و روی گزینه Save کلیک می‌کنیم.

امیدواریم خواندن این مقاله کمکتان کند، تفاوت بین تصاویر پیکسل و وکتور، تعریفی از این دو، مزایا و معایب و موارد استفاده از تصاویر پیکسلی و وکتوری را درک کنید. اگر خواندن این مطلب برایتان مفید بود آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.